در سال‌های 98 و 99 برخی عوامل ازجمله اتخاذ تصمیمات ناصحیح، نبود شفافیت و وجود تحریم‌ها باعث بروز بحران در صنعت خودروی کشور و افزایش قیمت خودرو شد؛ اما همین بحران‌ تجربه گران‌بهایی را در اختیار ارکان مختلف صنعت خودرو قرار داد تا بتواند با نیرویی دوچندان و البته هوشمندانه‌تر به مسیر خود در سال 1400 ادامه دهد. به نظر می‌رسد با توجه به احتمال گشایش بین‌المللی و سروسامان گرفتن نسبی وضعیت خودروسازان می‌توان سال خوبی را برای صنعت خودروی کشور پیش‌بینی کرد. در این مقاله، به بررسی شرایط احتمالی صنعت خودرو در سال 1400 می‌پردازیم تا تصویری نسبتا واضح از این صنعت در سال 1400 را برای شما به نمایش بگذاریم. پس با ما همراه باشید.

امکان سیر نزولی قیمت‌ها در سال 1400

در بازاری مانند بازار خودروی کشورمان، امکان پیش‌بینی دقیق قیمت محصول نهایی بسیار سخت است. در این بازار عوامل متعدد شناوری بر میزان قیمت محصول تاثیر می‌گذارند، به‌طوری‌که کارشناسان نمی‌توانند با دقت بالا در مورد قیمت نهایی صحبت کنند. بااین‌حال با توجه به شرایط و بررسی متغیرها می‌توان به‌طور تقریبی در مورد سیر صعودی یا نزولی قیمت‌ها صحبت کرد.

آنچه مردم از کاهش قیمت خودرو برداشت می‌کنند، سیر نزولی قیمت در کف بازار است. به همین جهت باید بین کاهش قیمت خودرو در بازار و کاهش قیمت خودروی کارخانه‌ای تفکیک قائل شد. با توجه به آنچه پیش روی ما وجود دارد نمی‌توان امید زیادی به کاهش چشمگیر قیمت خودرو در درب کارخانه و یا کف بازار داشت. بااین‌حال اگر برخی اتفاقات مانند ورود شرکت‌های خارجی به بازار کشور رخ دهند، می‌توان سیر نزولی قیمت را دست‌کم به صورت حداقلی انتظار داشت.

اعمال قیمت‌های دستوری، مشکلی بزرگ بر سر راه صنعت خودرو

با توجه به ویژگی‌های منحصربه‌فرد بازار خودرو در ایران و نبود یک بازار رقابتی، همواره شاهد اعمال قیمت‌های دستوری از سوی دولت بوده‌ایم. اعمال قیمت‌های مشخص ودستوری، مخالفان و موافقان بسیاری دارد. از نظر مخالفان، اعمال قیمت‌های دستوری، تولیدکننده را در شرایط سختی قرار می‌دهد، به‌طوری‌که دیگر نمی‌تواند با توجه به نیاز بازار به تولید ادامه دهد. با کاهش توان تولید شرکت‌های خودروسازی، پای واسطه گران به بازار خودرو باز می‌شود که همین موضوع، شکل‌گیری حباب قیمتی را در پی خواهد داشت. از طرف دیگر برخی عنوان می‌کنند که در بازار غیررقابتی خودروی ایران، عدم اعمال قیمت‌های دستوری باعث بروز شرایطی بحرانی در بازار خودرو می‌شود.

با تمام این اوصاف، به نظر می‌رسد که یکی از شروط اولیه برای کاهش قیمت خودرو، عدم اعمال قیمت‌های دستوری از سوی دولت است که می‌تواند نقش مهمی در کوتاه کردن دست واسطه گران از بازار خودروی کشور داشته باشد.

گشایش روابط بین‌المللی و تاثیر آن بر بازار

برای صنعت خودرو ایران عدم ارتباط با شرکای خارجی نکته بسیار ناگواری است. با افزایش تحریم‌ها در چند سال اخیر، صنعت خودروی کشور توان زیادی برای برداشتن قدم‌های روبه‎جلو نداشت. لغو تحریم‌ها می‌تواند جان دوباره‌ای به صنعت خودروی ایران بدهد. با بهبود روابط بین‌المللی، شرکت‌های بزرگ جهانی دوباره وارد بازار خودروی کشور می‌شوند و از طرفی زمینه برای بهبود کیفی قطعات و به‌طورکلی خودروهای تولیدی فراهم می‌شود. به‌علاوه، این امکان برای خودروسازان به وجود می‌آید که بخشی از منابع مالی خود را صرف توسعه و پژوهش نمایند. لغو تحریم‌ها برای مشتریان نیز خبری دل‌چسب خواهد بود زیرا با توجه به پیامدهای احتمالی لغو تحریم‌ها، قیمت نهایی خودرو می‌تواند به اندازه زیادی کاهش پیدا کند.

آشفتگی نظام عرضه و تقاضا

موضوع تعادل عرضه و تقاضا در هر بازاری مسئله بسیار مهمی است. شاید بتوان مهم‌ترین عامل کاهش‌دهنده قیمت‌ها در بازار خودروی ایران را تزریق خودرو به بازار دانست؛ اما نکته‌ای که باید حتما موردتوجه قرار گیرد، موضوع تعادل بین عرضه و تقاضا در بازار است. از سال 97 با شروع دوباره تحریم‌ها، حجم تولید خودروسازان کاهش یافت و با توجه به فاصله قیمتی زیاد بین خودروی درب کارخانه و خودروی موجود در بازار، میزان تقاضاهای غیرواقعی در بازار بسیار اوج گرفت، نظام عرضه و تقاضا دچار آشفتگی شد و در پی آن، آشفتگی در قیمت‌ها را نیز شاهد بودیم. درواقع عدم عرضه کافی خودرو، دلیل اصلی افزایش پدیده واسطه‌گری در بازار خودرو بود. اگر خودروسازان به اندازه کافی خودرو وارد بازار کنند، امکان سوءاستفاده از شرایط وجود نخواهد داشت و مردم خرید خودرو از نمایندگی‌های خودروسازان را ترجیح خواهند داد.

سخن پایانی

یکی از مهم‌ترین ارکان صنعت خودروسازی یک کشور، قطعه‌سازان هستند. بنا بر آمار، شرکت‎های خودروسازی ایران نزدیک به 10 هزار میلیارد تومان به قطعه‌سازان بدهکار هستند. در صورت عدم پرداخت این مبلغ، قطعه‌سازان نیز با مشکلات عدیده‌ای روبرو خواهند شد. به همین روی، به نظر می‌رسد که برای بهبود وضعیت صنعت خودروی کشور در سال 1400 نیاز است که به بخش قطعه‌سازی این صنعت توجه بیشتری شود.

منبع: سایت همراه مکانیک